Danh sách vườn quốc gia của Mỹ [phần 5]

21- Vườn quốc gia Cổng Bắc Cực (Gates of Arctic)

Địa điểm: Bang Alaska

Thành lập: 2 tháng 12 năm 1980

Diện tích: 7.523.897,74 mẫu Anh (30.448,1 km2)

Vườn quốc gia và khu bảo tồn Cổng Bắc Cực (Gates of Arctic park) là một vườn quốc gia nằm ở bang Alaska, Hoa Kỳ. Nó là vườn quốc gia nằm xa nhất về phía Bắc Hoa Kỳ (toàn bộ Vườn quốc gia nằm trong Vòng Bắc Cực) và cũng là vườn quốc gia lớn thứ hai tại Hoa Kỳ (chỉ sau Vườn quốc gia và khu bảo tồn Wrangell–St. Elias). Diện tích của vườn quốc gia này thậm chí còn lớn hơn cả nước Bỉ.

Trọng tâm của Vườn quốc gia và khu bảo tồn Cổng Bắc Cực chính là các phần của dãy Brooks. Nó đã từng được bảo vệ như là Tượng đài Quốc gia vào ngày 1 tháng 12 năm 1978 trước khi trở thành một vườn quốc gia và khu bảo tồn sau đó hai năm, tức là vào năm 1980 khi Đạo luật Bảo tồn Vùng đất quan trọng Quốc gia tại Alaska được thông qua. Một phần của Vườn quốc gia được bảo vệ trong Vùng hoang dã Cổng Bắc Cực, khu vực này tiếp giáp với vùng hoang dã Noatak, cùng nhau chúng tạo thành một vùng hoang dã tiếp giáp lớn nhất Hoa Kỳ.

Phần phía bắc của vườn quốc gia này bảo vệ một phần của dãy Brooks. Vùng đất này là nhà của người bản địa Alaska, họ đã sinh sống tại đây và nuôi tuần lộc trong suốt 11.000 năm.

Vườn quốc gia Cổng Bắc Cực (Gates of Arctic)

Vườn quốc gia Cổng Bắc Cực (Gates of Arctic)

22- Vườn quốc gia Glacier

Địa điểm: Bang Montana

Thành lập: 11 tháng 5 năm 1910

Diện tích: 1.013.572,41 mẫu Anh (4.101,8 km2)

Vườn quốc gia Glacier nằm ở phía Bắc tiểu bang Montana, có biên giới phía Nam với các tỉnh Alberta và British Columbia, Canada. Vườn quốc gia có diện tích hơn 1.000.000 mẫu Anh (4.000 km2), bao gồm các phần của hai dãy núi (các dãy núi con của Dãy núi Rocky), hơn 130 hồ được đặt tên, hơn 1.000 loài thực vật khác nhau và hàng trăm loài động vật.

Hệ sinh thái nguyên sơ rộng lớn này được xem là vùng trung tâm của “Vương miện của các hệ sinh thái lục địa”, một vùng đất được bảo vệ có diện tích 16.000 dặm vuông (41.000 km2). Vườn quốc gia Glacier có gần như tất cả các loài động thực vật nguyên sơ đã từng tồn tại ở đây. Động vật có vú lớn như gấu xám Bắc Mỹ, nai, dê núi Bắc Mỹ, cũng như các loài quý hiếm và đang bị đe dọa như Chồn gulô và Linh miêu Canada có mặt trong vườn quốc gia.

Hàng trăm loài chim, hơn một chục loài cá và một số loài bò sát, lưỡng cư cũng đã được ghi nhận. Nơi đây có nhiều hệ sinh thái khác nhau, từ đồng cỏ đến lãnh nguyên. Đáng chú ý, khu rừng phía đông là nơi tập trung của loài tuyết tùng đỏ (Thuja plicata) và cây độc cần phát triển ở phần phía tây nam của vườn quốc gia.

Vườn quốc gia Glacier giáp với vườn quốc gia Các hồ Waterton ở Canada, hai vườn quốc gia được biết đến như là Công viên hòa bình quốc tế Waterton-Glacier, và được thành lập như là một Công viên Hòa bình Quốc tế đầu tiên trên thế giới vào năm 1932. Cả hai vườn quốc gia trở thành khu dự trữ sinh quyển thế giới trong năm 1976, và vào năm 1995 nó trở thành di sản thế giới của UNESCO.

Vườn quốc gia Glacier

Vườn quốc gia Glacier

23- Vườn quốc gia và khu bảo tồn Vịnh Glacier

Địa điểm: Bang Alaska

Thành lập: 2 tháng 12 năm 1980

Diện tích: 3.224.840,31 mẫu Anh (13.050,5 km2)

Vịnh Glacier là vườn quốc gia có rất nhiều sông băng dâng lên cao, cùng các ngọn núi và vịnh hẹp. Rừng mưa ôn đới và vịnh là nơi sinh sống của gấu xám Bắc Mỹ, dê núi, cá voi, hải cẩu, và đại bàng.Khi nơi đây phát hiện vào năm 1794 bởi George Vancouver, các vịnh hẹp được bao phủ bởi băng tuyết, nhưng các sông băng đã giảm đi hơn 65 dặm (105 km) bởi sự nóng lên của bầu khí quyển. Vườn quốc gia này cũng là một phần của di sản thế giới được công nhận bởi UNESCO vào năm 1979.

Vườn quốc gia và khu bảo tồn Vịnh Glacier

Du thuyền trong Vườn quốc gia và khu bảo tồn Vịnh Glacier

24- Vườn quốc gia Grand Canyon

Địa điểm: Bang Arizona

Thành lập: 26 tháng 2 năm 1919

Diện tích: 1.217.403,32 mẫu Anh (4.926,7 km2)

Đây là vườn quốc gia vô cùng nổi tiếng và quen thuộc với du khách Việt Nam chúng ta. Hầu hết các tour bờ tây/ đông tây nước Mỹ đều đến đây hoặc optional Grand Canyon. Vườn quốc gia Grand Canyon nằm ở phía tây bắc bang Arizona. Trung tâm của nó là Grand Canyon – hẻm núi lớn hay còn gọi là Đại vực – vết nứt lớn của vỏ trái đất sâu tới 1,5 km với dòng sông Colorado dưới đáy. Đây được coi là một trong những Kỳ quan thế giới. Grand Canyon thu hút hơn 6,5 triệu lượt khách ghé thăm mỗi năm, khiến nó trở thành vườn quốc gia có số lượng du khách cao thứ hai tại Hoa Kỳ, chỉ sau Dãy núi Great Smoky.

Vườn quốc gia Grand Canyon

Vườn quốc gia Grand Canyon với các vách đá đổi màu theo chiều ánh nắng

25- Vườn quốc gia Grand Teton

Địa điểm: Bang Wyoming

Thành lập: 26 tháng 2 năm 1929

Diện tích:  309.994,66 mẫu Anh (1.254,5 km2)

Vườn quốc gia Grand Teton nằm tại tây bắc bang Wyoming. Vườn quốc gia này bao gồm các đỉnh núi chính của dãy núi dài 40-dặm (64 km) Teton dài cũng như hầu hết các phần phía bắc của thung lũng được gọi là Jackson Hole. Chỉ có 10 dặm (16 km) về phía nam là vườn quốc gia Yellowstone, hai vườn quốc gia được nối với nhau bằng John D. Rockefeller, Jr. Memorial Parkway. Lịch sử loài người của khu vực Grand Teton có từ ít nhất 11.000 năm, khi dân du mục săn bắn hái lượm Cổ Anh Điêng di chuyển vào khu vực này trong những tháng hè nóng nực đi tìm nguồn thực phẩm. Vào những năm đầu thế kỷ 19, các nhà thám hiểm Kavkaz đầu tiên gặp phải người bản địa Shoshone phía đông.

Cuộc thám hiểm của Chính phủ Mỹ đối với khu vực bắt đầu vào giữa thế kỷ 19 như là một phần của thăm dò ở Yellowstone, và khu định cư lâu dài của người da trắng đầu tiên ở Jackson Hole đến vào những năm 1880. Nỗ lực bảo tồn các khu vực trong một vườn quốc gia bắt đầu vào cuối thế kỷ 19 và vào năm 1929, vườn quốc gia Grand Teton được thành lập, bảo vệ các đỉnh núi chính của dãy Teton.

Thung lũng của Jackson Hole vẫn thuộc sở hữu tư nhân cho đến những năm 1930, khi các nhà bảo tồn do John D. Rockefeller, Jr. Bắt đầu mua đất ở Jackson Hole được thêm vào vườn quốc gia hiện có. Vườn quốc gia Grand Teton được đặt tên theo Grand Teton, ngọn núi cao nhất trong dãy Teton. Việc đặt tên của các ngọn núi là do những người đặt bẫy nói tiếng Pháp đầu thế kỷ 19 “les trois Tetons” (ba núm vú) sau đó được Anh hóa và rút ngắn thành Tetons. Với độ cao 13.775 feet (4199 m), Grand Teton đột ngột vươn lên hơn 7.000 foot (2100 m) ở trên Jackson Hole, gần như 850 feet (260 m) cao hơn so với núi Owen, đỉnh núi cao thứ hai trong dãy núi.

Một số của các loại đá trong vườn quốc gia Grand Teton có tuổi lâu đời nhất nước Mỹ, với niên đại gần 2,7 tỷ năm. Vườn quốc gia Grand Teton là một hệ sinh thái gần như nguyên sơ và cùng loài của hệ thực vật và động vật đã tồn tại từ thời tiền sử vẫn có thể được tìm thấy ở đó. Hơn 1000 loài thực vật có mạch, hàng chục loài động vật có vú, 300 loài chim, hơn một chục loài cá và một vài loài bò sát và loài lưỡng cư tồn tại. Vườn quốc gia Grand Teton là một trong 10 vườn quốc gia có số lượng khách tham quan nhiều nhất ở Hoa Kỳ, với trung bình 2,6 triệu lượt khách mỗi năm.

Vườn quốc gia Grand Teton

Cổng vào vườn quốc gia Grand Teton